به گزارش بازرگانی خبرگزاری مهر، چندی پیش سخنگوی صنعت برق از رکوردزنی مصرف برق در کشور خبر داد. به گفته این مقام مسؤول حد نصاب میزان مصرف برق کشور در روز دوشنبه ۱۹ تیر برای سومین روز متوالی شکسته شد و به ۷۲ هزار و ۴۸۵ مگاوات رسید. این مسئله در نهایت به ناترازی و در پی آن قطعی‌های مکرر برق منتهی می‌شود؛ مسئله‌ای که بیشترین ضرر و زیان آن به صنعت وارد می‌شود.
بخش صنعت، به‌عنوان موتور محرک کشور، بیشترین آسیب را از قطعی برق می‌بیند. میزان دقیق خسارتی که از قطعی برق به صنعت وارد می‌شود به‌خاطر پیچیدگی و درهم‌تنیدگی اقتصاد، به‌طور دقیق قابل محاسبه نیست؛ اما می‌توان گفت که هزینه غیرمستقیم خاموشی بر صنعت بیش از هزینه مستقیم آن است.
طبق گفته یکی از فعالان اتاق بازرگانی اصفهان، به‌خاطر مصرف بالای برق در ۲ ماه تیر و مرداد امسال با ۱۸ هزار مگاوات ناترازی در مصرف و کمبود برق مواجه هستیم. برق به علت ماهیت خود، انباشت‌پذیر نیست و نمی‌توان آن را نگه داشت و در زمان کمبود به شبکه تزریق کرد؛ در نتیجه در زمان بیشتر شدن تقاضا از مجموع مقدار تولیدشده و قابل توزیع، خاموشی اتفاق می‌افتد. این خاموشی‌ها هم بخش خانگی و هم صنعت را درگیر می‌کند. خاموشی بخش خانگی آزاردهنده و آسیب‌زا است اما ضرر آن برای بخش صنعت می‌تواند جبران‌ناپذیر باشد.
مدیریت مصرف برق خانگی با کمک اپلیکیشن باانرژی
همانگونه که پیش از این نیز اعلام شده، بیشترین مصرف برق در بخش خانگی است. این میزان مصرف ناترازی و افزایش تقاضا نسبت به تولید و در پی آن قطعی‌های مکرر برق را در پی دارد. معضلی که با کمی آگاهی و در نظر گرفتن راهکارهایی جهت مدیریت و مصرف بهینه برق توسط شهروندان تا حد زیادی قابل جبران است. ناگفته پیداست که اثرات و تبعات منفی قطعی برق بر صنعت به کشور و مردم برمی‌گردد. آگاهی مشترکان بخش خانگی از الگوی صحیح مصرف (به ویژه در تابستان) و سعی در اصلاح آن می‌تواند هم بخش خانگی و هم صنعت را از خاموشی نجات دهد.
در همین راستا، وزارت نیرو برای آموزش و مشارکت بخش خانگی، از نیمه ماه اردیبهشت پویشی را راه‌اندازی کرده است که تا پایان شهریور ادامه خواهد یافت. با مراجعه به سایت باانرژی به نشانی https://ba-energy.ir/ می‌توان از جزئیات پویش مذکور مطلع شد. در باانرژی علاوه بر کاهش مصرف برق و استفاده از تخفیف قبض برق امکان برخورداری از جوایز متعدد وزارت نیرو مانند ۳۰۰ خودروی اتوماتیک و لوازم خانگی و برقی نیز وجود دارد.
صنایعی مانند فولاد، سیمان و مس بیشترین آسیب را از قطعی برق می‌بینند
در نامه‌ای که انجمن فولاد در شهریور سال ۱۴۰۰ خطاب به شورای عالی امنیت ملی منتشر کرد ذکر شده بود که قطعی‌های برق از ابتدای سال مذکور منجر به بروز ۶ میلیارد دلار خسارت به اقتصاد ملی و از دست رفتن کامل و یا محدود شدن ۳۰۰ هزار شغل شده است.
ضرر و زیان پنهان قطعی برق
البته امسال علی اکبر محرابیان، وزیر نیرو در جلسه با انجمن فولاد این وعده را داد که صنایع فولاد، مس، آلومینیوم و سیمان هیچ‌گونه تعطیلی را به‌واسطه قطعی برق نخواهند داشت. با این‌حال رکوردشکنی تقاضای برق در بخش خانگی در تابستان سال جاری، باعث ایجاد ناترازی در شبکه تأمین برق شده است که این ناترازی خود را در اعمال خاموشی‌های دوره‌ای نشان خواهد داد.
اولویت وزارت نیرو برای اعمال خاموشی، بخش صنعتی است. این یعنی درصورت تداوم الگوی اشتباه مصرف در بخش خانگی، صنعت متحمل خاموشی خواهد شد. از سوی دیگر ضرر وارد شده به صنعت، بخش خانگی را هم متضرر می‌کند. به‌عنوان مثال، گران شدن مواد اولیه مانند فولاد و سیمان که در نتیجه قطعی برق ایجاد شده باشد به نوبه خود، قیمت خودرو و مسکن را بالا خواهد برد و این موضوع شاید در وهله اول به چشم نیاید؛ یعنی مشترک ساکن منطقه معتدل آب‌وهوایی مانند تهران زمانی که سیستم سرمایش خود را از کولر آبی به کولر گازی تغییر می‌دهد شاید نداند که این موضوع ممکن است علاوه بر بالا بردن مبلغ قبض برق او باعث افزایش قیمت خودرو شود.
تأثیرات مخرب قطعی برق بر صنعت
بخش صنعت درحدود ۴۰ تا ۴۵ درصد از تولید ناخالص داخلی، ۷۵ درصد از صادرات غیرنفتی و ۳۳ درصد از اشتغال را به خود اختصاص داده است. اما احتمالاً ضرری که این بخش‌ها از قطعی برق در صنعت خواهند دید بیش از این مقدار خواهد بود. تولیدات صنعتی در سیری زنجیره‌وار به هم و به سایر بخش‌ها متصل هستند و تأثیر قطعی برق را به آن‌ها منتقل می‌کنند.
۱- توقف تولید
اکثر ماشین‌آلات صنعتی با برق کار می‌کنند و طبعاً قطعی برق تولید را در بخش‌های مختلف صنعت متوقف خواهد کرد. این توقف تولید علاوه بر ضرری که به کارخانه و کارکنان آن می‌زند قیمت تمام‌شده کالا را برای مصرف‌کننده بالا خواهد برد.
۲- آسیب به ماشین‌آلات صنعتی
قطعی برق فعالیت ماشین‌آلات را به‌یک‌باره متوقف می‌کند که این اتفاق باعث بروز آسیب‌های جدی در دستگاه‌ها می‌شود. این موضوع به‌خصوص هنگامی جدی‌تر است که دستگاه درحال انجام فعالیت تولیدی (به‌اصطلاح در زیر بار) باشد تجهیرات الکترونیک مانند کامپیوتر نیز از قطعی برق آسیب خواهند دید. آسیب‌دیدن هرکدام از تجهیزات و ماشین‌آلات زنجیره تولید را با وقفه مواجه خواهد کرد و کل زنجیره را از کار خواهد انداخت.
۳- از دست رفتن زمان طلایی کار
در بسیاری از صنایع علاوه بر بخش فنی، بخشی اداری نیز فعالیت می‌کند که با سایر ادارات و ارگان‌ها مانند بانک و بیمه در ارتباط است و با قطعی برق، امکان مکاتبه و انجام کارها به‌صورت مجازی از دست خواهد رفت.
۴- فاسد شدن مواد
این مشکل به‌ویژه در صنایع آرایشی بهداشتی، دارویی و صنایع غذایی وجود دارد که مواد اولیه نیاز به شرایط نگهداری ویژه دارند و درنبود این شرایط از بین خواهند رفت. در این صنایع، هم مواد اولیه شرایط نگهداری خاصی را طلب می‌کنند و هم محصولات نیازمند دما و سطح خاصی از رطوبت هستند که بدون برق تحصیل آن ممکن نخواهد بود.
۵- تولید ضایعات
توقف ناگهانی روند زنجیره‌وار تولید، باعث بی‌استفاده شدن و یا آسیب دیدن قطعاتی می‌شود که در میانه خط تولید هستند. در مورد صنایعی که با مواد قابل فساد سروکار دارند قطعی برق به از دست رفتن محصولات حدواسط می‌انجامد.
۶- از دست دادن نیروی کار
اگر در نتیجه کاهش تولید و از دست رفتن مواد اولیه، صنعتی نتواند هزینه‌های صرف‌شده خود را جبران کند به‌ناچار باید بخشی از ظرفیت تولید و نیروی کار خود را از دست بدهد. در ابتدای این گزارش ذکر شد که قطعی برق سال ۱۴۰۰ در صنعت فولاد منجر به از دست رفتن ۳۰۰ هزار شغل شد.
۷- از دست دادن فرصت‌های رقابتی
سود حاصل از فروش صنایع به همان نسبت کاهش تولید، کاهش پیدا نمی‌کند. همان‌طور که پیش‌تر گفته شد ضررهای غیرمستقیمی نیز در نتیجه قطعی برق دامن‌گیر صنایع خواهد شد. یکی از این ضررهای غیرمستقیم از دست رفتن فرصت‌های رقابتی در بورس و بازار است. تجربه نشان داده است که قطعی برق می‌تواند ارزش سهام کالاهای اساسی را پایین بیاورد که شاید بخشی از آن نیز تأثیر روانی است.
این مطلب، یک خبر آگهی بوده و خبرگزاری مهر در محتوای آن هیچ نظری ندارد.
نظر شما